شما دوران پرزحمت بارداری و زایمان را پشت سر گذاشتهاید و اکنون آماده هستید تا به خانه برگردید وزندگی‌تان را با نوزادتان آغاز کنید. گر چه ممکن است که در خانه احساس کنید نمی‌دانید چه‌کاری باید انجام دهید، در اینجا نکات مفیدی که میتواند به والدینی که درباره مراقبت از نوزاد تازه متولدشان بیشترین استرس را دارند حس اطمینان ایجاد کند قرار داده‌ایم.
کمک گرفتن بعد از زایمان
در نظر بگیرید که میتوانید در طول چنین زمان گیجکننده و پرفشاری از دیگران کمک بگیرید. زمانی که در بیمارستان هستید با افراد متخصص صحبت کنید. در بسیاری از بیمارستانها متخصصان غذادهی و شیردهی وجود دارند که میتوانند به شما کمک کنند تا شیر دادن به نوزادتان را شروع کنید. پرستارها همچنین منابع عظیمی هستند که میتوانند طرز نگهداشتن، به آروغ واداشتن، عوض کردن (لباس یا پوشاک) و مراقبت از نوزاد را به شما نشان دهند.
در خانه میتوانید از یک پرستار کودک، مامای بعد از زایمان یا دختر نوجوان همسایه‌تان بخواهید بعد از زایمان به مدت کوتاهی کمک حالتان باشند. دکتر یا بیمارستان میتواند دریافتن اطلاعاتی درباره کمک در خانه شما را راهنمایی کنند و ممکن است که شما را به نمایندگی‌های بهداشت در خانه ارجاع دهند.
بستگان و دوستان نیز میخواهند کمک حالتان باشند. اگرچه ممکن است که مخالف چیزهای به‌خصوص باشید اما تجربیات آن‌ها را نادیده نگیرید. در صورتی که حال و حوصله مهمان را ندارید یا نگران چیزهای دیگری هستید از اینکه برای بازدیدکنندگان محدودیت تعیین میکنید عذاب وجدان نگیرید.
در دست نگهداشتن نوزاد
در صورتی که خیلی با نوزاد تازه متولد شده سرکار نداشته‌اید میزان شکنندگی و حساس بودنشان میتواند برایتان ترسناک باشد. در اینجا چند اصل است که باید به خاطر بسپارید:
- قبل از آنکه نوزاد را دست بگیرید دستانتان را بشویید ( یا از ضدعفونی کننده دست استفاده کنید). نوزادان تازه متولد سیستم ایمنی ضعیفی دارند بنابراین مستعد بیماریهای عفونی هستند. از تمیز بودن دست افراد دیگری که نوزاد را دست میگیرند مطمئن شوید.
- مراقب سر و گردن نوزاد باشید. هنگام حمل نوزاد دستتان را زیر سرش بگذارید و زمانی که او را بلند میکنید و یا زمین میگذارید مراقب سر و گردن او باشید.
- زمانی که کودکتان بیقرار است و یا هنگامی‌که میخواهید با او بازی کنید هرگز تکانش ندهید. تکان دادن میتواند باعث خونریزی مغزی و حتی مرگ نوزاد شود. در صورتی که لازم است نوزادتان را بیدار کنید تکانش ندهید، به‌جای آن، پاهایش را غلغلک دهید یا به‌آرامی به گونههایش بزنید
- مطمئن شوید که نوزاد را به‌طور امنی درون کریر، کالسکه یا صندلی بسته باشید. هرگونه حرکتی که بتواند خیلی خشن یا حالت جهشی داشته باشد را محدود کنید.
- به خاطر بسپارید که نوزادتان برای بازیهای خشن آماده نیست، بازیهایی مانند تکان دادن روی زانو یا به بالا انداختن
پیوند برقرار کردن و آرامش دادن
یکی از لذتبخشترین قسمتهای مراقبت از کودک پیوند برقرار کردن با اوست که در ساعات و روزهای حساس اول بعد از تولد اتفاق میافتد و زمانی است که والدین یک ارتباط عمیق احساسی با نوزاد تازه متولدشان برقرار میکنند. نزدیک شدن به‌طور فیزیکی میتواند ارتباط احساسی را عمیقتر و قویتر کند.
رشد احساسی نوزاد در گرو نزدیک شدن و پیوند حاصل کردن با اوست که این پیوند و نزدیکی میتواند باعث شود که او از جنبههای دیگری نیز رشد کند. دل‌بستگی و پیوند برقرار کردن میتواند به معنی عشق ورزیدن به او نیز باشد. بچههایی که بدون قید و شرطی توسط والدین و دیگر افراد بزرگ‌سال مورد عشق و محبت قرار میگیرند، به کامیابی میرسند.
پیوند برقرار کردن با نوزادتان را با در آغوش کشیدن و نوازش او آغاز کنید. هم شما و هم همسرتان همچنین میتوانید از فرصت حاصل‌شده در زمان نگهداشتن، غذا دادن یا در آغوش کشیدن نوزاد، برای برقراری ارتباط پوستی با او استفاده کنید.
نوزادان به‌ویژه نوزادان نارس و آن‌هایی که مشکلات پزشکی دارند ممکن است که به ماساژ نوزاد پاسخ دهند. انواع به خصوصی از این ماساژها میتوانند پیوند با او را بهبود بخشیده و به رشد و پیشرفتش کمک کنند. کتابها و ویدیوهای زیادی درباره ماساژ نوزاد وجود دارند- در این زمینه از پزشکتان
مشورت بگیرید. در هر حال مراقب باشید چرا که نوزادان مانند کودکان بزرگتر قوی نیستند پس به‌آرامی و لطافت آن‌ها را ماساژ دهید.
نوزادها اغلب عاشق صداهای شنیداری مانند صحبت کردن، صداهای زیر لبی و نجوا کردن هستند. ممکن است که نوزادتان گوش کردن به موزیک را نیز دوست داشته باشد. جغجغه و موزیک‌های موبایل روشهای خوبی برای تحریک شنوایی نوزاد میباشند. در صورتی که کوچولوی دلبندتان بیقرار است سعی کنید آواز بخوانید ، شعر و سرودهای کودکانه بخوانید یا در حالی که به جلو و عقب تاب میخورید با صدای بلند مطالعه کنید یا کودک را به‌آرامی روی صندلی تکان دهید.
بعضی از کودکان به‌طور غیرمعمولی نسبت به لمس، نور یا صدا حساس هستند و ممکن است که وحشتزده شده و به‌سادگی شروع به گریستن کنند، نسبت به حالت معمول کمتر بخوابند یا زمانی که کسی برایشان صحبت میکند یا آواز میخواند از او رو برگردانند. در صورتی که کودک شما نیز اینچنین است، سطح صدا و نور را کم و ملایم نگهدارید.
قنداق کردن، که برای بعضی از نوزادان طی هفتههای اول تولد به‌خوبی عمل میکند راهکار دیگری برای آرام کردن است که بایستی والدین بار اولی یاد بگیرند. در قنداق صحیح دستان نوزاد نزدیک بدنش نگه داشته میشود در حالی که پاهایش تا اندازهای میتواند جابهجا شود. قنداق در عین اینکه کودک را گرم نگه میدارد، به نظر میرسد که در بیشتر نوزادها حس امنیت و راحتی میبخشد. همچنین این روش تا حدودی حرکات واکنش ناگهانی که باعث بیدار شدن نوزاد میشود را محدود میکند.
روش قنداق کردن نوزاد:
- پتو یا پارچه مناسبی را روی زمین پهن کنید و یکی از گوشههایش را به مقدار کمی جمع کنید
- نوزاد را به پشت روی پتو قرار دهید در حالی سرش را بالاتر از گوشه جمع شده پتو گذاشتهاید
- گوشه سمت چپ پتو را دور نوزاد پیچیده و آن را زیر پشت او تا زیردست راستش تا کنید
- گوشه پایینی را تا سر نوزاد و نزدیکی صورت بکشید و کمی آن را تا کنید تا صورت بیرون بماند. پتو را دور لگن زیاد سفت نپیچید این کار میتواند باعث رشد نابهنجار لگن شود.
- گوشه سمت راست را تا زیر سمت چپ نوزاد تا کنید و تنها صورت و گردن را بیرون بگذارید. برای اینکه مطمئن شوید که نوزاد زیاد سفت بسته نشده و به راحتی تنفس میکند ببنید که آیا میتوانید دستتان را به آسانی بین پتو و قفسه سینه نوزاد حرکت دهید، در هر حال زیاد هم او را شل نپیچید طوری که قنداق باز شود.
- نوزادان بعد از دو ماهگی نباید قنداق شوند. در این سن بعضی از نوزادان میتوانند بچرخند که در صورتی که قنداق شده باشند خطر سندرم مرگ ناگهانی (SIDS) در آن‌ها افزایش مییابد.
همه چیز درباره پوشک بستن نوزاد
شما احتمالاً قبل از آنکه نوزادتان را به خانه بیاورید تصمیم گرفتهاید که از پارچه یا پوشک یک‌بار مصرف استفاده کنید. هرکدام را که استفاده کنید در هر صورتی نوزادتان پوشاکش را حدوداً ده بار در روز یا حدوداً70 بار در هفته کثیف خواهد کرد. قبل از پوشک کردن نوزاد مطمئن شوید که همهچیز موردنیاز را در کنارتان دارید و مجبور نخواهید شد که نوزاد را هنگام تعویض پوشک تنها بگذارید. آنچه شما لازم دارید شامل:
- یک پوشک تمیز
- گیره (در صورتی که از پارچه به‌جای پوشک یک‌بار مصرف استفاده میکنید)
- پماد بچه
- دستمال مرطوب (یا ظرفی حاوی آب گرم و یک لیف تمیز یا یک توپ پنبهای)
بعد از هر بار اجابت مزاج یا خیس کردن پوشاک، نوزاد را به پشت خوابانده و پوشک کثیف را دربیاورید. با آب، توپ پنبهای و لیف یا دستمال مرطوب به‌آرامی ناحیه تناسلی نوزاد را تمیز کنید. هنگام تعویض پوشک با دقت عمل کنید چرا که در معرض هوا قرار گرفتن نوزاد میتواند باعث ادرار کردن او شود. برای جلوگیری از عفونت ادراری در نوزاد دختر پاک کردن را از قسمت جلو به پشت انجام دهید. برای جلوگیری یا درمان کهیر از پماد بچه استفاده کنید. همیشه به خاطر بسپارید که بعد از تعویض پوشک بچه دستهایتان را بشویید.
عرقسوز شدن (کهیر زدن در اثر بستن پوشک) نگرانی شایعی است. عموماً کهیر قرمزرنگ و کمی متورم بوده و با حمام آب گرم، مقداری پماد بچه و کمی هم پوشک نبستن از بین میرود. بیشتر کهیرها به دلیل حساس بودن پوست نوزاد اتفاق میافتد و در اثر پوشک خیس و کثیف ایجاد میشود.
برای جلوگیری از عرقسوز شدن و یا درمان آن این روشها را امتحان کنید:
- چندین بار پوشک نوزاد را عوض کنید ، و بعد از حرکات روده تا آنجا که ممکن است در اسرع وقت این کار را انجام دهید.
- به‌آرامی نوزاد را با صابون ملایم و آب تمیز کنید (گاهی پاک کردن میتواند سوزش‌آور باشد)، بعد از آن یک لایه ضخیم پماد کهیر یا کرم مانع (barrier cream) استفاده کنید. ترجیحاً از کرمهای حاوی زینک اکسید که مانع رطوبت هستند استفاده کنید.
- در صورتی که به‌جای پوشک یک‌بار مصرف از پارچه استفاده میکنید آن‌ها را در مواد شوینده بدون رنگ و عطر بشویید.
- برای مدتی از روز نوزاد را بدون پوشک نگهدارید تا به پوست هوا بخورد.
در صورتی که کهیر بیشتر از 3 روز ادامه یابد و یا بدتر شود با دکتر صحبت کنید-چنین حالتی میتواند ناشی از عفونت قارچی باشد که برای درمان نیازمند ویزیت دکتر است. برای خواندن 10 نکته در مورد پوشک کردن نوزادان به صورت حرفه ای اینجا کلیک کنید.
اصول حمام کردن
زمانی میتوانید نوزاد را با ابر استحمام (بدون وان یا دوش) کنید که:
- بند ناف کامل افتاده باشد و ناف کاملاً بهبود یابد (1-4 هفته)
- ختنه نوزاد بهبود یابد (1-2 هفته)
تا یک سالگی نوزاد دو تا سه بار حمام در هفته خوب است. بیشتر از این مقدار میتواند باعث خشک شدن پوشت نوزاد شود.
این موارد را قبل از حمام کردن نوزادتان آماده کنید:
- یک لیف نرم و تمیز
- صابون و شامپوی ملایم بدون بو
- حوله و پتو
- یک پوشک تمیز
- لباسهای تمیز
استحمام اسفنجی. برای یک استحمام اسفنجی یک سطح صاف امن (مانند میز تعویض لباس نوزاد، کف یا پیشخوان) را در یک اتاق گرم انتخاب کنید. روشویی یا یک تشت را با آب گرم (داغ نه!) پرکنید. لباسهای نوزاد را دربیاورید و او را در یک پتو بپیچید. چشمهای نوزاد را با یک لیف یا یک توپ پنبهای که تنها نمدار باشد پاک‌کنید، از یک چشم شروع کنید از گوشه داخلی چشم به سمت بیرون بمالید. از گوشه تمیز یا توپ پنبهای دیگری برای پاک کردن آن یکی چشم نوزاد استفاده کنید. گوشها و بینی نوزاد را با لیف نمدار پاک کنید. دوباره پارچه را خیس کرده با استفاده از مقداری صابون به‌آرامی صورت نوزاد را پاک‌کنید و با نوازش دست خشکش کنید.
بعد از آن با شامپو بچه سر نوزاد را به‌آرامی کف زده و آب بکشید. با استفاده از یکپارچه مرطوب به‌آرامی بقیه بدن نوزاد را بشویید، به‌طور ویژهای به زیر بغل‌ها، پشت گوشها، اطراف گردن، و ناحیه تناسلی نوزاد توجه کنید.بعد از شستوشوی این قسمتها کاملاً نوزاد را خشک کرده پوشک و لباسش را بپوشانید.
حمام در وان. زمانی که نوزاد برای حمام در وان آماده است اولین حمام بایستی به‌آرامی و به‌طور خلاصه انجام شود. در صورتی که نوزادتان با این نوع حمام بیقرار و آشفته شد دوباره حمام اسفنجی را برای یک یا دو هفته دیگر ادامه دهید و بعد از آن دوباره حمام در وان را امتحان کنید.
علاوه بر موارد بالا این نکات را نیز مورد توجه قرار دهید:
- اندازه آب گرم (نه داغ!) وان نوزاد دو تا سه اینچ باشد ( دمای آب را با استفاده از آرنج یا مچ دستتان امتحان کنید). وان نوزاد یک تشت پلاستیکی است که میتواند درون وان حمام قرار بگیرید؛ و اندازهاش مناسب نوزاد بوده و حمام کردن نوزاد را نیز آسان‌تر میکند.
لباس نوزاد را در آورده و در یک اتاق گرم او را در آب بگذارید تا مانع چاییدنش شود. مطمئن شوید که عمق وان نوزاد عمیقتر از دو تا سه اینچ نباشد و جریان نداشته باشد. با استفاده از یک دست از سر نوزاد محافظت کنید با دست دیگر پاهایش را کنترل کرده و آن‌ها را تا سینه در وان فرو کنید.
از یک لیف نرم برای شستن صورت و موها استفاده کنید. جمجمه را که شامل ناحیه بالای فونتنل ها (نقاط نرم) در بالای سر میشود با نوک انگشتان یا یک برس نرم نوزاد ماساژ دهید. هنگام آب کشیدن صابون و شامپو از سر نوزاد، دستتان را دور پیشانی نوزاد حائل کنید تا مانع وارد شدن صابون به چشمش شوید. به‌آرامی بقیه نقاط بدن نوزاد را با صابون مقدار کمی صابون بشویید.
در طول حمام کردن به‌طور مرتب به بدن نوزاد آب بریزید تا سردش نشود. بعد از حمام فوراً نوزاد را در پتو بپیچید و حتماً سرش را بپوشانید ، به این منظور حوله نوزادی که کلاه‌دار باشد بسیار مناسب است.
هنگام حمام کردن نوزاد هرگز تنهایش نگذارید. در صورت نیاز به ترک حمام، او را دور پتو پیچیده و با خودتان ببرید.
مراقبت بند ناف و ختنه
بلافاصله پس از ختنه ، نوک آلت تناسلی معمولاً با گاز آغشته با وازلین پوشانده میشود تا از چسبیدن زخم به پوشک جلوگیری شود. بعد از تعویض پوشک ، نوک آلت را به‌آرامی با آب گرم تمیز کنید ، سپس وازلین را روی نوک بمالید تا به پوشک نچسبد. قرمزی یا سوزش آلت تناسلی باید ظرف چند روز بهبود یابد ، اما اگر قرمزی یا تورم زیاد شود یا تاول‌های چرکی تشکیل شود ، ممکن است عفونت وجود داشته باشد و شما باید فوراً با پزشک کودک خود تماس بگیرید.
مراقبت از بند ناف در نوزادان نیز اهمیت دارد. بعضی از پزشکان توصیه میکنند که ناحیه را با الکل صنعتی طی ده روز تا 3 هفته بمالید تا وقتی‌که بند ناف قطع شده و از بین برود ، اما برخی دیگر توصیه میکنند که با بند ناف کاری نداشته باشید تا خودبهخود بیافتد با پزشک فرزند خود صحبت کنید تا ببیند چه چیزی را ترجیح میدهد.
ناحیه بند ناف تا زمانی که قطع نشده و بهبود نیافته نبایستی با آب تماس پیدا کند. زمانی که بند ناف میافتد رنگ ناف از زرد به قهوهای یا سیاه تغییر مییابد که طبیعی است. در صورتی رنگ آن ناحیه قرمز به نظر برسد با دکتر صحبت کنید.
غذا دادن و آروغ زدن نوزاد
در صورتی که با سینه خودتان یا با شیشه شیر به نوزادتان شیر میدهید ممکن است برایتان سؤال باشد که چند بار در روز بایستی این کار را انجام دهید. توصیه میشود که نوزاد در صورت نیاز و هر زمان که گرسنه به نظر رسید شیر داده شود. نوزاد ممکن است با گریه کردن گرسنه بودنش را به شما نشان دهد، انگشتانش را در دهاش بگذارد یا صدای مکیدن دربیاورد.
یک نوزاد تازه متولد نیاز دارد که هر دو یا سه ساعت شیر بخورد. در صورتی که از سینه خودتان به او شیر میدهید بگذارید تا نوزادتان ده تا پانزده دقیقه از هر یک از سینهها شیر بخورد. در صورتی که طبق فرمول (شیر خشک) به نوزاد شیر میدهید کودکتان احتمالاً در هر بار 60 تا 90 میلیلیتر شیر خواهد خورد.
بعضی از نوزادان هرچند ساعت بیدار میشوند تا مطمئن شوند که غذای کافی دریافت کردهاند. در صورتی که نوزاد اغلب برای خوردن شیر بیدار نمیشود و یا علاقهای به خوردن و مکیدن شیر نشان نمیدهد با دکتر مشورت کنید.
در صوری که از شیر خشک استفاده میکنید به‌راحتی میتوانید ارزیابی کنید که آیا نوزاد به‌اندازه کافی شیر میخورد یا نه، اما در صورتی که نوزاد از شیر خودتان تغذیه میکند، این ارزیابی کمی سخت خواهد شد. در صورتی که نوزاد راضی به نظر میرسد، در روز تقریباً 6 عدد پوشک خیس میکند و چندین بار اجابت مزاج دارد، به‌خوبی میخوابد باقاعده افزایش وزن نشان میدهد پس به‌احتمال زیاد نوزادتان شیر کافی دریافت میکند.
یک روش دیگر برای اطمینان از شیر خوردن کافی نوزاد این است که توجه کنید که آیا سینهتان قبل از شیردهی پر و بعد از شیردهی تا اندازهای خالی‌شده باشد. در صورتی که درباره رشد و برنامه غذایی نوزادتان نگران هستید با دکتر صحبت کنید.
کودکان معمولاً هنگام شیر مکیدن مقداری هوا نیز می‌بلعند که میتواند بیقرارشان کند. برای جلوگیری از بیقرار شدن نوزاد باید آن‌ها را به آروغ زدن وادارید. در صورتی که از شیشه شیر استفاده میکنید در هر 60 تا 90 میلیلیتر شیر سعی کنید کودک آروغ بزند، و در صورتی که از سینه خودتان شیر میدهید در فاصلهای که میخواهید از سینه دیگرتان شیر بدهید این کار را انجام بدهید.
در صورتی که نوزادتان مستعد نفخ معده است، بازگشت اسید به مری (رفلاکس) دارد یا هنگام شیر خوردن بیقرار به نظر میرسد، در صورت شیر دادن با بطری بعد از هر ۳۰ میلیلیتر و در صورتی که از سینه خودتان شیر میدهید در هر پنج دقیقه نوزاد را به آروغ زدن وادارید.
این روشهای به آروغ واداشتن نوزاد را امتحان کنید:
- کودک را به‌صورت راست نگه داشته در حالی که سرش روی شانهتان است. با یکدست گردن و سرش را نگهدارید و با دست دیگر پشت نوزاد را مالش دهید.
- نوزاد را روی پاهایتان بنشانید. برای ثابت نگهداشتن سر و گردن نوزاد، چانه اش را با کف دست گرفته و پاشنه دستتان را روی قفسه سینه او قرار دهید ( مراقب باشید که دستتان را حتماً روی چانه محکم کنید نه روی گلوی نوزاد) با دست دیگرتان به‌آرامی پشت نوزاد را مالش دهید.
- نوزاد را با شکم روی پاهایتان قرار دهید. سر نوزاد را نگهدارید و مطمئن شوید که سر بالاتر از سینه قرار گرفته باشد و به‌آرامی پشتش را مالش دهید.
اگر بعد از چند دقیقه نوزاد آروغ نزد، قبل از آنکه دوباره شیر بخورد حالتش را تغییر دهید و سعی کنید که آروغ بزند. بعد از پایان شیر خوردن نوزاد باید آروغ بزند بعد از آنکه آروغ زد حداقل به مدت 10 تا 15 دقیقه او را در حالت راست نگه دارید تا نوزاد بالا نیاورد.
اصول خواباندن
به‌عنوان یک تازه والد ممکن است که متعجب شوید از اینکه نوزادی که به نظر میرسد که در هرلحظه به وجود شما نیازمند است، واقعاً حدود 16 ساعت یا بیشتر میخوابد.
طول دوره خواب نوزاد عموماً 2 تا 4 ساعت است. انتظار نداشته باشید که نوزادتان تمام طول شب را بخوابد. سیستم گوارش نوزاد خیلی کوچک است طوری که نوزاد در هرچند ساعت نیازمند تغذیه بوده و در صورتی که برای چهار ساعت شیر نخورده باشد بایستی برای تغذیه بیدارش کنید ( و اگر دکتر درباره وزن کودک نگران باشد بایستی کمتر از چهار ساعت از خواب بیدار شود).
چه زمانی میتوانید انتظار داشته باشید که کودک شما در طول شب بخوابد؟ بیشتر نوزادان تا 3 ماهه اول بین 6 تا هشت ساعت از شب را در خواب هستند اما در صورتی که خواب نوزاد شما اینچنین نیست نگران نباشید. همانند افراد بزرگ‌سال، نوزادها مجبورند که الگو و چرخه خواب خود را طبق نیاز بدنشان داشته باشند، پس اگر افزایش وزن نوزاد در حالت عادی است و نوزاد سالم به نظر میرسد، از اینکه نوزاد شما در طول شب نخوابد (تا سه ماه اول) نگران نباشید.
مهم است که نوزاد همیشه به پشت خوابانده شود تا از خطر سندرم مرگ ناگهانی جلوگیری شود. اصول دیگری که هنگام خواباندن کودک باید رعایت شود شامل این موارد است: از پتو، لحاف، پوست گوسفند، حیوانات عروسکی پرشده و بالش در تختخواب یا گهواره کودک استفاده نکنید (این چیزها میتواند باعث خفه شدن نوزاد شود)؛ در طول شش ماه تا یک سال جای خواب کودک باید در اتاق والدین و با تخت جداگانه باشد. همچنین وضعیت سر کودک را هر شب تغییر دهید (یک شب او را به راست بخوابانید و شب دیگر به چپ) تا از صاف شدن سر نوزاد جلوگیری شود.
بسیاری از نوزادان تازه متولد روز و شبشان قاطی میشود. نوزاد تمایل دارد که شب بیشتر بیدار بماند و در طول روز بیشتر بخوابد. یک روش برای کمک به او به حداقل رساندن عوامل محرک است. نور چراغها را کم کنید و از چراغ خواب استفاده کنید. صحبت و بازی کردن با کودک را به‌روز هنگام بسپارید. زمانی که نوزاد در طول روز بیدار است سعی کنید که زمان بیدار ماندنش را با بازی و صحبت کردن با او افزایش دهید.
حتی باوجود تشویش و نگرانی درباره نگهداری از یک نوزاد تازه متولد در طول هفتههای اول، شما خواهید توانست که به یک برنامه نگهداری منظم دست یافته و همانند یک پدر و مادر ماهر و کاردان عمل کنید! در صورتی که سؤال و یا نگرانی دارید از پزشکتان بخواهید تا منابعی را به شما معرفی کنند که میتوانند در رشد شما و نوزادتان کمک کننده باشند.
